معمولا اکثر نوشیدنی هایی که به صورت روزمره استفاده می کنیم حاوی مقادیر مختلفی کافئین هستند. کافئین می تواند هم درمانی برای سردرد بوده و هم باعث بروز سردرد شود. اما رابطه کافئین با سردرد چیست؟
کافئین چگونه می تواند در بهبود سردرد موثر باشد؟
فرقی نمی کند که سردرد شما، یک سردرد معمولی ناشی از تنش های عصبی است یا میگرن، زیرا در هر دو مورد کافئین می تواند موثر و مفید واقع شود. به همین دلیل در ترکیب بسیاری از مسکن ها از کافئین استفاده می شود و در واقع کافئین می تواند میزان اثربخشی این داروها را تا 40 درصد افزایش دهد. برخی مواقع حتی نیازی به استفاده از دارو نیست و نوشیدن یک فنجان قهوه می تواند سردرد را برطرف کند.
تحقیقات و بررسی های مختلف صورت گرفته در این باره نشان داده اند که نوشیدن قهوه می تواند سبب کاهش سردرد شود. وقتی که فرد دچار سر درد می شود رگ های خونی دچار التهاب می شوند و تغییرات دیگری نیز در آنها ایجاد می شود. این امر باعث افزایش جریان خون در اطراف مغز می شود. در نتیجه فشار جریان خون در اطراف عصب ها افزایش یافته و در نتیجه، پیام های درد برای مغز صادر می شوند و در نهایت منجر به سردرد می شود.
کافئین از خاصیت منقبض کنندگی رگ ها برخوردار است به این معنا که رگ ها را تنگ تر کرده تا جریان خونی ورودی به آنها را محدود کند و در نتیجه درد را کاهش میدهد.
زمانی که کافئین با مسکن هایی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن ترکیب شود میزان جذب این مواد را افزایش داده و در نتیجه دارو نیز با سرعت بیشتری تاثیرات لازم را بر جای میگذارد. نتیجه 20 تحقیق صورت گرفته با 4262 شرکت کننده نشان داد که کافئین، اثربخشی مسکن ها( مانند ایبوپروفن و استامینوفن) را افزایش میدهد. تحقیقاتی که اخیرا در این باره صورت گرفته اند تاکید بیشتری بر نقش کافئین در افزایش اثربخشی مسکن ها دارند. البته در این تحقیقات، سردردهای تنشی و میگرنی مد نظر قرار گرفته شده است. تصور می شود که بسیاری از داروهای مصرفی برای سردرد مانند اکسدرین(Excedrin ) حاوی کافئین هستند. البته اگر قصد دارید از کافئین به عنوان دارویی برای سردرد استفاده کنید باید آن را به میزان کافی مصرف کرده و زیاده روی نکنید.
موارد نادری از سردرد نیز وجود دارد که با نام سردردهای هیپنیک شناخته شده اند. این نوع سردرد فقط هنگام خواب رخ میدهد و در یک ساعت مشخص و چندین شب در هفته اتفاق می افتد. این نوع سردرد نیز معمولا افراد بالای 50 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. سردردهای هیپنیکی به سرعت نسبت به کافئین واکنش نشان میدهند. پزشکان معمولا به این افراد توصیه می کنند که قبل از خواب، یک فنجان قهوه میل کنند.
کافئین چگونه می تواند سبب بروز سردرد شود؟
جالب است بدانید همانطور که کافئین باعث توقف سردرد می شود می تواند منجر به بروز سردرد نیز شود. بنابراین به جرات می توان اداعا کرد که کافئین می تواند در بروز سردرد نیز نقش داشته باشد. وقتی کافئین به طور مرتب استفاده شود بدن به آن وابسته می شود. از آنجا که کافئین سبب تنگ تر شن رگ های اطراف مغز می شود وقتی مصرف آن متوقف شود این امر منجر به گشادتر شدن رگ ها می شود. این امر باعث افزایش جریان خون در اطراف مغز و فشار خون در عصب های اطراف مغز می شود.
این فرآیند در نهایت منجر به بروز نوعی سردرد ناشی از کاهش کافئین می شود. البته این نوع سردرد ممکن است تا دو هفته نیز طول بکشد زیرا مدتی طول می کشد تا بدن به کاهش کافئین عادت کند.
کافئین می تواند میزان ادرار را افزایش دهد که در نتیجه باعث کاهش هر چه بیشتر آب بدن و سردرد می شود.
بنابراین باید در مورد میزان کافئین مصرفی دقت کافی داشته باشید. اگر به صورت مرتب سردرد دارید باید میزان مصرف کافئین را کاهش داده و آن را به یک مقدار متوسط برسانید. تصور می شود که مصرف حداکثر 400 میلی گرم کافئین در طول روز برای هر فرد کافی است هر چند بسیاری از افراد باید میزان کمتری مصرف کنند.
